Faisnéis maidir le Dola

Dola in Éirinn

Tá dola i bhfeidhm in Éirinn ó na 1980idí. Siar i 1984, tugadh isteach an chéad áis dola sa tír i gcroílár Chalafort Bhaile Átha Cliath, ar Dhroichead an Nascbhóthair Thoir. Beagán níos mó ná sé bliana ina dhiaidh sin, tógadh an chéad dola mótarbhealaigh sa tír ar Dhroichead an idir an Nascbhóthair Thiar idir Tamhlacht agus Baile Bhlainséir i gCo. Bhaile Átha Cliath.

Nuair a úsáideann tiománaí ceann de bhóithre dola na tíre, ceanglaítear orthu dola a íoc. Tá freagracht ar Bhonneagar Iompair Éireann (TII) as maoirseacht a dhéanamh ar chur chun feidhme an dola ar fud na hÉireann. Ina theannta sin, tá an tÚdarás freagrach freisin as pleanáil, maoirsiú, tógáil agus cothabháil bóithre náisiúnta uile na hÉireann.

Mar mhalairt air sin, is féidir eolas ar bhóithre náisiúnta a bhaineann le hOibreacha Bóthair, amanna Tráchta agus Taistil a fháil anseo.

Tuilleadh eolais

Cén fáth a ngearrtar táillí dola?

Leis an Acht Rialtais Áitiúil (Dola-Bhóithre), 1979, tugtar cumhacht do Bhonneagar Iompair Éireann dolaí a ghearradh agus a bhailiú ar úsáid bóithre áirithe ag feithiclí.

Tugtar faoi mhórfhorbairtí bóithre nua in Éirinn agus déantar iad a mhaoiniú trí Chomhpháirtíocht Phríobháideach Phoiblí (CPP). Ciallaíonn sé seo, chun bóithre nua a fhorbairt agus an bonneagar reatha a chothabháil, go dtagann cuid den mhaoiniú a theastaíonn ó fhoinsí poiblí agus go dtagann cuid den mhaoiniú ó fhoinsí príobháideacha tráchtála.

Tá úsáid na dtionscadal CPP ag Bonneagar Iompair Éireann ag teacht leis an straitéis maidir le dola a úsáid chun cuid den infheistíocht shuntasach ón earnáil phríobháideach a bhaineann le bóithre a fhorbairt agus a chothabháil in Éirinn a aisghabháil.

Díolúintí ó mhuirir dola

Tá feithiclí áirithe in Éirinn díolmhaithe ó tháillí dola. Is iad na feithiclí atá i gceist ná feithiclí de chuid Óglaigh na hÉireann agus a úsáideann chun críocha oifigiúla, feithiclí a úsáideann an Garda Síochána (fórsa póilíneachta na hÉireann), feithiclí briogáide dóiteáin, otharchairr agus feithiclí modhnaithe do dhaoine faoi míchumas.

Óglaigh na hÉireann

An Garda Síochána

Feithicil bhriogáid dóiteáin

Otharchairr

Feithiclí modhnaithe do dhaoine faoi mhíchumas

Seoladh Scéim Dhíolúine nua um ó Dhola Míchumais i bhFeabhra 2020 chun díolúine a lárú ar fud gach bhóthair dola in Éirinn. Tháinig an scéim seo in ionad an phróisis roimhe seo a bhí á bhainistiú trí chárta a d’eisigh Oibreoirí Dola aonair.

Féadfaidh Bonneagar Iompair Éireann a dheimhniú go mbeidh feithiclí a cháilíonn do Scéim Faoisimh Cánach Tiománaithe agus Paisinéirí faoi Mhíchumas de chuid an Choimisiúin Ioncaim díolmhaithe ó tháillí dola.

Tabhair faoi deara le do thoil: Leanann tiománaithe faoi mhíchumas a thiomáineann feithiclí oiriúnaithe de bheith díolmhaithe nuair a shroicheann siad gach bóthar dola in Éirinn.

Tá sonraí maidir le hincháilitheacht feithiclí agus an próiseas iarratais ar fáil ag www.dtes.ie.

Pionóis de bharr gan Táillí Dola a Íoc

Tá gach tiománaí a bhaineann úsáid as aon bhóthar dola sa tír faoi dhliteanas táillí dola a íoc. Beidh éinne a bhaineann úsáid as dola-bhóthar agus nach íocann nó a dhiúltaíonn á íoc, a fhailleann nó a dhiúltaíonn íoc, beidh siad ciontach i gcion agus dlífear fíneáil a chur air ar á chiontú go hachomair sa Chúirt Dúiche.

Dola Leictreonach (eToll)

Cad is eToll ann?

Is é eToll an tsiombail Éireannach don dola leictreonach. Ligeann dola leictreonach do thiománaithe úsáid a bhaint as lánaí dola leictreonacha, rud a shábhálann am agus lena gceadaítear do leas a bhaint as modhanna íocaíochta atá éasca le húsáid. Thug Bonneagar Iompair Éireann isteach an córas íocaíochta dola áisiúil seo an Aoine 15 Meitheamh, 2007.

Is coincheap simplí agus áisiúil é eToll. Nuair a chláraíonn tiománaí le haon soláthraí clibe atá go hiomlán idir-inoibritheach, faigheann feithiclí áirithe, eadhon gluaisteáin, jípeanna agus veaineanna beaga, rochtain ar an lána tapa ar gach dolabhóthar sa tír. Mar sin, ní hamháin go seachnaítear trácht ag an mboth dola, níl gá ach oiread sóinseáil a bheith agat.

Nuair a bhíonn sé suiteáilte, braitear an chlib gach uair a théann an fheithicil trí dhola. Cuirtear an muirear do dhochar ansin i gcoinne chuntas an chustaiméara.

Aithneoidh an córas dola leictreonach atá i bhfeidhm ar an M50 go huathoibríoch an dola ceart don aicme feithicle atá á tiomáint agat. Ar bhóithre dola eile, baintear an aicme as an méid a bhí réamhshainithe nuair a cuireadh an cuntas ar bun.

Tá roinnt cuideachtaí ann in Éirinn a sholáthraíonn clibeanna leictreonacha do thiománaithe. Ó mhí Lúnasa 2008, tá córas dola gan bhacainn ar a dtugtar eFlow i bhfeidhm ar Droichead an Nascbhóthair Thiar ar an M50. Ligeann an córas seo do thiománaithe dul tríd an dola ar luas an mhótarbhealaigh.

Conas a oibríonn dola leictreonach?

Úsáideann an dola leictreonach clib bheag leictreonach a chuirtear san fheithicil agus braitear é gach uair a théann an fheithicil tríd an bplás. Cuirtear an dola chun dochar ansin do chuntas an chustaiméara. Aithneoidh an córas dola leictreonach go huathoibríoch an dola ceart don aicme feithicle atá á tiomáint agat.

Cad a chiallaíonn idir-inoibritheacht eToll?

Úsáideann an chuid is mó de na Soláthróirí Clibe an córas Idir-Inoibritheachta eDola a chiallaíonn nach mbeidh ach clib amháin ag teastáil ó thiománaí le haghaidh saoráidí dola in Éirinn. Molaimid gan ach clib amháin a shuiteáil i ngach feithicil.

Ní mór do thiománaithe a bhfuil níos mó ná clib amháin acu a bheith ar an eolas nach léifear ach clib amháin trí roghnú randamach. Mar sin, moltar do thiománaithe rogha chlibe a roghnú le crochadh i gceart laistigh dá gcarr.

Físeáin Chuntais agus Clárú

Más fearr leat gan clib a úsáid, ach más mian leat an M50 a úsáid, tairgeann eFlow rogha Cuntas Físeáin. Nuair a théann d’fheithicil faoin bpointe dola, tógtar íomhá de d’uimhir chláraithe agus asbhaintear an táille dola go huathoibríoch ó do chuntas físeáin.

Ligeann córais dola físeáin uimhir pláta ceadúnais feithicle a bhaint as íomhá trí úsáid a bhaint as teicneolaíocht Uathaitheanta Uimhirphlátaí (ANPR) nó trí sheiceáil láimhe.

In Éirinn baintear leas as dola físe in éineacht le dola bóithre oscailte an M50, mar bhealach chun ligean do thiománaithe gan clibeanna leictreonacha an dolabhóthar a úsáid.

Tá dhá chineál dola físe in úsáid in Éirinn:

Dola Físeáin Cláraithe – ní mór don tiománaí a phláta ceadúnais feithicle a chlárú leis an ngníomhaireacht dola ar dtús sula n-úsáideann sé an dolabhóthar. Déanfaidh an córas na híomhánna pláta a nascadh leis an gcuntas ansin agus cuirfear méid an dola chun dochar an chuntais.
Úsáideoir Neamhchláraithe – Déanfaidh an córas faisnéis clárúcháin na feithicle a chuardach ó bhunachar sonraí Feithiclí agus Tiománaithe agus cuirfear an fhíneáil chuí chuig úinéir na feithicle.
Beag beann ar cén cuntas a chláraíonn tú dó, déantar grianghraf/taifeadadh ar gach feithicil a úsáideann dolabhóthar an M50. Coinnítear na grianghraif/íomhánna seo i dtimpeallacht thar a bheith slán chun críche forghníomhaithe agus chun aghaidh a thabhairt ar aon díospóid a d’fhéadfadh teacht chun cinn agus iad a réiteach.

Tá gach feithicil a úsáideann an chuid den M50 idir Acomhal 6 (N3 Baile Bhlainséir) agus Acomhal 7 (N4 Leamhcán) faoi dhliteanas dola a íoc. Níl aon áis íocaíochta in airgead tirim ar fáil ag an bpointe dola ar an M50. Ní mór d’úsáideoirí neamhchláraithe an dola a íoc faoi 8in an lá i ndiaidh an turais.

Tá an córas dola gan bhacainn ar an M50 á fheidhmiú ag eFlow thar ceann Bhonneagar Iompair Éireann (BIÉ). Is féidir leat dola a íoc ar líne ag www.eflow.ie nó ar an teileafón le cárta creidmheasa nó léasair. Níl ort ach Íosghlao a chur ar 1890 50 10 50 ó Phoblacht na hÉireann nó ar +800 50 10 50 11 ón Ríocht Aontaithe agus línte idirnáisiúnta.

Is féidir leat íocaíocht in airgead tirim a dhéanamh freisin ag asraon brandáilte Payzone ar fud na tíre. Le haghaidh tuilleadh faisnéise tabhair cuairt ar www.payzone.ie.